TARCZYCA NIEDOCZYNNOŚĆ
TARCZYCY CHOROBA
HASHIMOTO NADCZYNNOŚĆ
TARCZYCY CHOROBA
GRAVESA-BASEDOWA WOLE
I GUZKI RAK TARCZYCY CHOROBA HASHIMOTO Nazwa choroby pochodzi od nazwiska japońskiego chirurga Hakaru Hashimoto,
który w 1912 r. opisał jej pierwsze cztery przypadki.

Choroba Hashimoto jest chorobą autoimmunologiczną układu odpornościowego, który niszczy naszą własną tarczycę. W tarczycy toczy się proces zapalny, który stopniowo niszczy gruczoł tarczowy, doprowadzając do upośledzenia jego funkcji, w konsekwencji czego maleje produkcja hormonów tarczycy.

Proces ten może toczyć się wiele lat, nie dając żadnych objawów, może też dojść do momentu, kiedy tarczyca jest na tyle zniszczona, że nie może produkować wystarczającej ilości hormonów i rozwija się skąpoobjawowa (subkliniczna) lub pełnoobjawowa niedoczynność tarczycy.

Choroba Hashimoto jest chorobą przewlekłą, a zmiany, które dokonały się na skutek autoagresji, są, niestety, nieodwracalne.

Objawy choroby Hashimoto

Przebieg choroby Hashimoto może być bardzo różnorodny. Ogólnie objawy można podzielić na miejscowe (związane z wielkością tarczycy) oraz związane z niedoborem hormonów tarczycy.

Uznaje się, że choroba Hashimoto jest jedną z najczęstszych przyczyn wola. W trakcie dalszego przebiegu tarczyca staje się coraz mniejsza i mogą się pojawić guzki. Przewlekłe zapalenie limfocytowe zwykle nie powoduje bólu szyi w okolicy tarczycy.

Objawy choroby Hashimoto to objawy niedoczynności tarczycy – są niespecyficzne, przez co trudne do rozpoznania. Choroba Hashimoto może rozwijać się skrycie przez wiele lat bez uciążliwych dolegliwości.

Jeśli jesteś w grupie ryzyka, zwróć uwagę na poniższe objawy:

  • zmęczenie, senność i (lub) osłabienie,

  • obniżony nastrój,

  • obniżona tolerancja na zimno,

  • trudności z koncentracją,

  • obecność wola (powiększona, widoczna tarczyca),

  • zaburzenia miesiączkowania,

  • zaparcia,

  • bóle stawów lub mięśni,

  • cienkie, łamliwe włosy i paznokcie,

  • sucha, łuszcząca się skóra.

Kto jest w grupie ryzyka?

Choroba Hashimoto może być uwarunkowana genetycznie i występować rodzinnie. Jeśli Twoja mama choruje na chorobę Hashimoto, jesteś bardziej narażona na zachorowanie.

Czynnikami ryzyka są również:

  • płeć – kobiety chorują 5 do 8 razy częściej niż mężczyźni,
  • wiek – choroba może wystąpić w każdym wieku, ale częściej występuje w wieku średnim (30-50 lat),
  • inne choroby autoimmunologiczne – ryzyko zachorowania na Hashimoto wzrasta, jeśli cierpisz na inną chorobę autoimmunologiczną, np. reumatoidalne zapalenie stawów, cukrzycę typu 1, celiakię.

Diagnozowanie choroby Hashimoto

Chorobie Hashimoto towarzyszą te same objawy co niedoczynności tarczycy, może pojawić się również wole (powiększona, widoczna tarczyca). Do potwierdzenia choroby Hashimoto niezbędne jest wykonanie badań zleconych przez lekarza.

Podstawowa diagnostyka chorób tarczycy może być przeprowadzona przez lekarza rodzinnego. Większość postaci niedoczynności tarczycy (w tym choroba Hashimoto) może być prowadzona i leczona również przez lekarza rodzinnego. W trudniejszych przypadkach wymagana jest konsultacja ze specjalistą endokrynologiem.

Diagnostyka choroby Hashimoto opiera się na:

  • wywiadzie medycznym z lekarzem,
  • badaniu fizykalnym,
  • badaniu laboratoryjnym, polegającym na oznaczeniu stężenia hormonów tarczycy (TSH, fT3 i fT4) oraz przeciwciał (anty-TPO oraz anty-TG),
  • USG tarczycy.

O chorobie Hashimoto mogą świadczyć poniższe wyniki badań. Pamiętaj, że zawsze należy skonsultować je z lekarzem, który na podstawie wywiadu klinicznego i towarzyszących objawów ustali rozpoznanie i zdecyduje o ewentualnym rozpoczęciu leczenia.

Leczenie niedoczynności tarczycy

Niedoczynność tarczycy w przebiegu choroby Hashimoto to schorzenie przewlekłe i wymaga terapii do końca życia. Leczenie jest proste i polega na regularnym, codziennym uzupełnianiu brakujących hormonów tarczycy w formie tabletek.

Ważne jest, aby leki przyjmować na czczo, minimum 30 min przed pierwszym posiłkiem i popijać je niewielką ilością wody.

Celem leczenia jest ustąpienie objawów i wyrównanie stężenia hormonów tarczycy we krwi do prawidłowych wartości. Nie należy przerywać leczenia mimo dobrego samopoczucia i prawidłowych wyników laboratoryjnych, gdyż objawy mogą powrócić.

Przy stwierdzonej niedoczynności tarczycy minimum raz w roku powinno się skontrolować swoją tarczycę.

Jeśli wystąpią jakiekolwiek zmiany w Twoim stanie zdrowia,
skontaktuj się z lekarzem.

Objawy związane z zaburzoną czynnością tarczycy są niespecyficzne (np. łamliwe i wypadające włosy, zwiększenie masy ciała), a przez to trudne do rozpoznania.

Sprawdź, czy Twoje dolegliwości nie są objawami zaburzeń czynności tarczycy!

TEST ⇒

Zapytaj lekarza, zbadaj tarczycę!

Konsultacja merytoryczna: dr n. med. Janusz Strzelczyk

Uniwersyteckie Centrum Kliniczne im. prof. K. Gibińskiego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach

Referencje:

  1. American Thyroid Association. Hashimoto’s thyroiditis (lymphocytic thyroiditis). Available at http://www.thyroid.org/wp-content/uploads/patients/brochures/Hashimoto_Thyroiditis.pdf. Last accessed January 2018.
  2. Medspace. Hashimoto Thyroiditis. Available at https://emedicine.medscape.com/article/120937-overview. Last accessed January 2018.
  3. Medycyna Praktyczna. Choroba Hashimoto. https://endokrynologia.mp.pl/choroby/77782,choroba-hashimoto.